Press "Enter" to skip to content

મોર બની થનગાટ કરે


રાષ્ટ્રીય શાયર તરીકે જાણીતા થયેલ ઝવેરચંદ મેઘાણીએ મૂળ કવિવર રવિન્દ્રનાથ ટાગોરની કૃતિ ‘નવી વર્ષા’ નું ગુજરાતી રૂપાંતર કરવાનું બીડું ઝડપ્યું અને પરિણામ ? … ગુજરાતી સાહિત્યની કલગી સમાન એક સદાબહાર રચનાનું સર્જન થયું. વર્ષાઋતુ આવતાં જ્યારે આકાશ ઘનઘોર શ્યામરંગી વાદળોથી ઘેરાઈ જાય ત્યારે સૃષ્ટિ સોળે શણગાર સજી મેઘના સ્વાગત માટે થનગને. મયૂર માટે તો વર્ષા એટલે પ્રણયનું આહવાન .. એના હૃદયમાં વાસંતી ભરતી જાગે, એનું રોમેરોમ નર્તન કરી ઊઠે. મેઘાણીની અમર કૃતિ અને મારું સૌથી પ્રિય વર્ષાકાવ્ય માણો બે અલગ સ્વરોમાં.
*
સ્વર: ચેતન ગઢવી, આલ્બમ: લોકસાગરના મોતી

*
સ્વર: આશિત દેસાઈ, આલ્બમ: મેઘ મલ્હાર

*
મોર બની થનગાટ કરે, મન મોર બની થનગાટ કરે.
ઘનઘોર ઝરે ચહુ ઓર,
મારું મન મોર બની થનગાટ કરે.
બહુ રંગ ઉમંગનાં પીંછ પસારીને બાદલસું નિજ નેનન ધારીને
મેઘમલાર ઉચારીને આકુલ પ્રાણ કોને કલ-સાદ કરે.
મારું મન મોર બની થનગાટ કરે.

ઘર ઘરર ઘરર મેઘઘટા ગગને ગગને ગરજાટ ભરે
ગુમરી ગુમરી ગરજાટ ભરે. (2)
નવે ધાન ભરી સારી સીમ ઝૂલે, નદીયું નવજોબન ભાન ભૂલે,
નવ દીન કપોતની પાંખ ખૂલે (2)
મઘરા મઘરા મલકાઇને મેડક નેહસું નેહસું બાત કરે.
ગગને ગગને ઘુમરાઇને પાગલ
મેઘઘટા ગરજાટ ભરે. … મન મોર બની

નવમેઘ તણે નીલ આંજણીએ મારાં ઘેઘૂર નેન ઝગાટ કરે
મારાં લોચનમાં મદઘેન ભરે (2)
પરછાઈ તળે હરિયાળી બની મારો આતમ નેન બિછાત કરે
સચરાચર શ્યામલ બાથ ધરે (2)
મારો પ્રાણ કરી પુલકાટ ગયો પથરાઇ સારી વનરાઇ પરે,
ઓ રે ! મેઘ આષાઢીલો આજ મારે દોય
નેન નીલાંજન-ઘેન ભરે … મન મોર બની

નદી-તીર કેરાં કૂણાં ઘાસ પરે પનિહારી એ કોણ વિચાર કરે,
પટકૂળ નવે પાણી-ઘાટ પરે ! (2)
એની સૂનમાં મીટ સમાઇ રહી, એની ગાગર નીર તણાઇ રહી,
એને ઘેર જવા દરકાર નહીં (2)
મુખ માલતીફૂલની કૂંપળ ચાવતી કોણ બીજા કેરું ધ્યાન ધરે !
પનિહાર નવે શણગાર નદી કેરે
તીર ગંભીર વિચાર કરે ! … મન મોર બની

ઓલી કોણ કરી લટ મોકળીયું ખડી આભ-મહેલ અટારી પરે
ઊંચી મેઘ-મહેલ અટારી પરે ! (2)
અને ચાકચમૂર બે ઉર પરે પચરંગીન બાદલ-પાલવડે
કરી આડશ કોણ ઊભેલ અરે ! (2)
ઓલી વીજ કેરે અંજવાસ નવેસર રાસ લેવા અંકલાશ ચડે,
ઓલી કોણ પયોધર સંઘરતી
વિખરેલ લટે ખડી મે’લ પરે ! … મન મોર બની

ઓલી કોણ હિંડોળ ચગાવત એકલ ફૂલ બકુલની ડાળ પરે,
ચકચૂર બની ફૂલ-ડાળ પરે ! (2)
વિખરેલ અંબોડાના અળ ઝૂલે, દિયે દેહ-નીંડોળ ને ડાળ હલે.
એની ઘાયલદેહના છાયલ-છેડલા
આભ ઊડી ફરકાટ કરે (2)
ઓલી કોણ ફંગોળ લગાવત એકલ ફૂલ બકુલની ડાળ પરે !
મોર બની થનગાટ કરે આજે … મન મોર બની.

તમરાંને સ્વરે કાળી રાત ધ્રુજે,
નવ બાદલને ઉર આગ બૂઝે (2)
નદીપૂર જાણે વનરાજ ગુંજે. હડૂડાટ કરી, સારી સીમ ભરી,
સરિતા અડી ગામની દેવડીએ (2)
ઘનઘોર ઝરે ચહુ ઓર મારું મન મોર બની થનગાટ કરે.

– ઝવેરચંદ મેઘાણી
—————————————-
ઘણાં મિત્રો આ સુંદર ગીત સાંભળીને એનો અંગ્રેજીમાં શું અર્થ થાય તે જાણવા માગતા હતા, તો એક મિત્ર પાસેથી મળેલ અંગ્રેજી અનુવાદ અહીં રજૂ કર્યો છે. ગીતના માધુર્યને ગુજરાતી ન સમજનાર પણ માણી શકે એ માટેનો એક નમ્ર પ્રયાસ … Nothing matches original words but this is an attempt to offer inner glimpse into the beauty of this wonderful song….. (admin)
—————————————-
It dances today, my heart, like a peacock it dances, it dances.
It sports a mosaic of passions, Like a peacock’s tail,
It soars to the sky with delight, it quests, O wildly
It dances today, my heart, like a peacock it dances.
Storm-clouds roll through the sky, vaunting their thunder.

Rice-plants bend and sway, As the water rushes,
Frogs croak, doves huddle and tremble in their nests, O proudly
Storm-clouds roll through the sky, vaunting their thunder.

Rain-clouds wet my eyes with their blue collyrium, collyrium.
I spread out my joy on the shaded new woodlands grass,
My soul and the kadamba-trees blossom together, O coolly
Rain-clouds wet my eyes with their blue collyrium.

Who wanders high on the palace-tower, hair unraveled –
Pulling her cloud-blue sari close to her breast?
Who gambols in the shock and flame of the lightning, O who is it
High on the tower today with hair unraveled?

Who sits in the reeds by the river in pure green garments ?
Her water-pot drifts from the bank as she scans the horizon,
Longing, distractedly chewing fresh jasmine, O who is it
Sitting in the reeds by the river in pure green garments ?

Who swings on the bakul-tree branch today in the wilderness,
wilderness–Scattering clusters of blooms,
Sari-hem flying, Hair unplaited and blown in her eyes? O to and fro
High and low swinging, who swings on that branch in the wilderness?

Who moors her boat where ketaki-trees are flowering, flowering?
She has gathered moss in the loose fold of her sari,
Her tearful rain-songs capture my heart, O who is it
Moored to the bank where ketaki-trees are flowering?

It dances today, my heart, like a peacock it dances, it dances.
The woods vibrate with cicadas, Rain soaks leaves,
The river roars nearer and nearer the village, O wildly
It dances today, my heart, like a peacock it dances.
—————————————-
The original poem ‘Naba-barsha’ Written by Rabindranath Tagore on 20th Jaishtha 1307B at Silaidaha. The lyrics are in Bengali. – admin
—————————————-
Hridoy aamar nache re aajike mayurer mato nache re.
Sato baroner bhabo uchhas kalaper mato koreche bikas,
Aakul paran aakase chahia ullase kare jache re.
Ogo, nirjane bakulsakhaya dolaya ke aaji duliche, dodul duliche.
Jharoke jharoke jhariche bakul, aachal aakase hoteche aakul,
Uria alok dhakiche palok kabori khosia khuliche.
Jhare ghanodhara nabopallobe, kapiche kanon jhillir rabe
Tir chapi nodi kalokallole elo pallir kache re.

122 Comments

  1. Kamlesh B. Chauhan
    Kamlesh B. Chauhan October 10, 2008

    ‘મન મોર બની થનગાટ કરે’
    આ ગીત ઇસરદાન ગઢવીના મુખે સાભળેલું .. ત્યારે ગમ્યું હતું. આજે આ સુંદર ગીત આપની સાઇટ પર જોઇ આનંદ થયો.
    કમલેશ બી. ચૌહાણ

  2. Darshan
    Darshan October 10, 2008

    ખુબ સરસ. ખુબ અલ્પ સંખ્યામાં લોકોને ખબર હશે કે આ ભુમિ પર આવો પણ એક યુગ (ખરા અર્થમાં યોગ) પુરુષ થૈ ગયો હતો.
    કવિવર રવિન્દ્રનાથ ટાગોરજીની વધુ કાવ્ય રચના તેમના સચિત્ર સાથે આપવા નમ્ર વિનંતી.

  3. Pragnaju
    Pragnaju October 13, 2008

    ખૂબ સુંદર કાવ્ય
    અનુરુપ સરસ અનુવાદ
    મધુરી ગાયકી

  4. Upasana
    Upasana October 16, 2008

    મારુ મન મોર બની થનગાટ કરી રહ્યુ!
    ધન્યવાદ!

  5. Patel Himmat R. Khetani
    Patel Himmat R. Khetani October 21, 2008

    Vaah vaah apratim…. bahuj umada rachana… vah Meghanibapa vaah !! Sawaaee Charan……Ghani ghani khamma !!!!!!!!!!

  6. KIRIT
    KIRIT October 24, 2008

    MARU MAN MOR BANI THANGAT KARE. …….SUPERB…..
    THANKS FOR SHARING

  7. HINA
    HINA November 5, 2008

    ઘણા સમયથી આ ગીત સાંભળવા મન થનગનાટ કરી રહ્યું હતું, કૃપા કરી આ ગીતને અનુક્રમણિકામાં મુકશો ? ખુબ ખુબ આભાર. હેમુભાઈના સ્વરે ગવાયેલ જો કોઈ પાસે હોય તો જરુર અમીબેનને મોકલાવજો, જેથી આપણને બધાને લાભ મળે આ અતિ સુંદર કાવ્ય નો, ઉચ્ચતમ અવાજ સાથે.

  8. Amisha
    Amisha March 25, 2009

    મોર બની થનગાટ કરે…મારે આ ગીત ડાઊનલોડ કરવુ છે.કેવી રીતે આ ગીત ડાઊનલોડ કરવું ??? પ્લીઝ કોઇ તો લીન્ક મોક્લો મને આ ગીત જોઇએ.

  9. NILESH KATKORIA
    NILESH KATKORIA March 28, 2009

    મોર બની થનગાટ કરે ઘણાં વખતથી નવ્રરાત્રીમાં ગાઇએ છીએ. ડાઉનલોડ કરવા માટે લીંક મોકલો. પ્લીઝ, મને આ ગીત જોઇએ.

  10. Rashmi
    Rashmi March 28, 2009

    વગર વરસાદે મન મન મોર બની થનગાટ કરવા લાગ્યું.
    એક વિનંતી કરું ? રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી ન સંભળાવો ?
    ખુબ ખુબ આભાર.

    [ રશ્મિબેન, રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી સ્વર સાથે અહીં સાંભળો. – admin ]

  11. Sanjay bhatt
    Sanjay bhatt March 30, 2009

    ખુબ ખુબ આભાર. આપે મારી ફરમાઈશ પૂરી કરી. ખુબ ખુબ ધન્યવાદ.
    આવી જ રીતે મિત્રોની ફરમાઈશ પુરી કરતા રહો એવી અમારી શુભેચ્છા.
    જય જય ગરવી ગુજરાત.

  12. Amrishbhai Patel
    Amrishbhai Patel June 8, 2009

    મન મોર બની થનગાટ કરે, સ્વર-હેમુદાન ગઢવી આપ આપની સાઈટ પર મુકવા વિનંતી.

  13. Mihir
    Mihir July 13, 2009

    Thanx Daxesh bhai…….right……….
    for this song and many more….

    • Nilesh Desai
      Nilesh Desai January 8, 2017

      ખરેખર સુંદર, અદ્દભુત, શબ્દ નથી આને વર્ણવવા…..

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.