Press "Enter" to skip to content

લધુકાવ્યો : આંસુ


[Painting by Donald Zolan]

મિત્રો, લઘુકાવ્યનો આ મારો પ્રથમ પ્રયાસ છે, એથી આપના પ્રતિભાવો જાણવા ગમશે.

આંસુ કોઈ ગ્રોસરી સ્ટોરમાં વેચાતી ચિજની જેમ
હાજર સ્ટોકમાં પડ્યા રહેતા હશે
કે પીત્ઝાની જેમ ઓર્ડર આપ્યેથી
ગરમાગરમ બનતા હશે ?
*
આંસુ ખારા હોય છે, એ વાતમાં કેટલું તથ્ય છે,
એ જાણવા પ્રયત્ન કર્યો છે ?
કરી જોજો.
પણ હા, એનો સ્વાદ જીભથી નહીં પરખાય,
એને માટે હૃદય જોઈશે.
*
કોઈના આંસુ સામે આપણે શું ફરિયાદ હોઈ શકે ?
હા, એટલું જરૂર કહીશું કે
વરસાદ પણ ઋતુમાં જ સારો લાગે.
એથી વરસવું જ હોય તો એટલો ખ્યાલ કરજો કે
આંખની પણ એક મોસમ હોય છે.
*
પાણી આંસુ કેવી રીતે બને,
એ જાણવા ઘણી કોશીશ કરી
પણ નિષ્ફળતા મળી.
સાલ્લું … સંવેદના માપી શકે
તેવું કોઈ સાધન જડ્યું જ નહીં.
*
હૈયામાં ધરબાયેલ દર્દ
આંસુ થઈને બહાર આવ્યું
ત્યારે ખબર પડી કે
દર્દનું સરનામું ભલે હૃદય હોય,
પણ રસ્તો તો આંખમાંથી જ પસાર થાય છે.
*
હર્ષ અને શોક – બંને કિસ્સામાં જે આંસુ નીકળે,
એમાં કોઈ ફરક હશે ખરો ?
કદાચ હરખનાં આંસુનું તાપમાન ઓછું હશે.
કારણ એનો જન્મ હૈયાવરાળથી નથી થતો…
*
આંસુને આંખમાંથી બહાર આવતાં જોયું છે,
પણ અંદર જતાં જોયું નથી.
આ સંવેદનાનો ધોરીમાર્ગ વન-વે હશે,
બિચ્ચારું આંસુ..
ચાહે તોય પોતાને ઘર પાછું જઈ ના શકે…
*
આંસુ મોતી કેવી રીતે બનતું હશે ?
કદાચ જોનારની પાંપણ છીપની ગરજ સારતી હશે.
આપણી આંખો કોઈની સંવેદનાને
મોતી કરે તેવી પાણીદાર થશે ખરી ?
*
આંસુ પાણી છે, એવું કોઈએ કહ્યું ત્યારે મને લાગી આવ્યું.
કોઈના હૈયાની આગ, વરાળ બની,
આંખોના આકાશમાં ગાજવીજ સાથે તૂટી પડે
તો એને આગ કહેવું કે પાણી ?

– © દક્ષેશ કોન્ટ્રાકટર ‘ચાતક’

22 Comments

  1. Daxesh Contractor
    Daxesh Contractor July 1, 2013

    લઘુકાવ્યના આ મારા પ્રથમ પ્રયાસની તમે ઉદાર દિલે સરાહના કરી એ બદલ હું આપ સર્વ વાચકો અને કવિમિત્રોનો આભારી છું. તમારા પ્રોત્સાહક પ્રતિભાવો કલમને નવું જોમ બક્ષે છે. આંસુ વિષય પર રજૂ થયેલ સંવેદના તમને સ્પર્શી તેનો આનંદ છે. મારી જ ગઝલનો એક શેર મને યાદ આવે છે …
    ‘ચાતક’ કલમથી શું લખે કોઈના દર્દને,
    આંસુથી ફાંકડી ભલા કોઈ ગઝલ નથી.
    – દક્ષેશ કોન્ટ્રાકટર ‘ચાતક’

  2. Pancham Shukla
    Pancham Shukla July 6, 2013

    આંસુ પરના આ મોનોઈમેજ લઘુકાવ્યો ગમ્યા.

  3. Sagar Kavi
    Sagar Kavi July 9, 2013

    દોસ્ત, લધુ કાવ્યો એ કંઇ ગઝલ નથી ? આવો બકવાસ મોનોઇમેજના નામે કરવા કરતા ખાલી ગઝલો લખો તો તમારા માટે અને વાંચકો માટે ઉત્તમ રહશે!!!

  4. Daxesh Contractor
    Daxesh Contractor July 9, 2013

    લઘુ કાવ્યો એ ગઝલ નથી, પણ ગઝલ માફક કાવ્યનો એક પ્રકાર જરૂર છે … તમે તમારું નામ સાગર ‘કવિ’ લખ્યું છે એથી કહેવાનું મન થાય છે કે કવિનું કામ સંવેદનાને વ્યક્ત કરવાનું છે. એ ગમે કે ના ગમે એ કામ વાચકો પર છોડી દેવાનું છે … વાચકોએ એમને શું ગમ્યું એ પોતાની કોમેન્ટ દ્વારા વ્યક્ત કરેલું જ છે. તમે તમારો અભિપ્રાય વ્યક્ત કર્યો તે બદલ આભાર.

  5. Kanchankumari Parmar
    Kanchankumari Parmar July 16, 2013

    ઝીલ્યું છે પ્રતિબિમ્બ આપનું આ આંસુઓના તોરણે…. આંસુ વહેવડાવા હવે કેમ પાલવે?

  6. Sangita Desai
    Sangita Desai March 12, 2014

    બહુ સુંદર, આંસુ ઉપર અદભુત રચનાઓ લખી છે.

  7. રમેશ સોની
    રમેશ સોની August 29, 2016

    અત્યંત સંવેદનશીલ અને હ્રદયસ્પર્શી રચનાઓ
    લખવા માટે અભિનંદન

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.